{"id":27501,"date":"2014-11-20T01:04:51","date_gmt":"2014-11-20T01:04:51","guid":{"rendered":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/uncategorized-tr\/isis-growing-sphere-of-influence-in-central-asia-and-caucasus-poses-new-security-risks-for-turkey-2\/"},"modified":"2014-11-20T01:06:39","modified_gmt":"2014-11-20T01:06:39","slug":"isis-growing-sphere-of-influence-in-central-asia-and-caucasus-poses-new-security-risks-for-turkey","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/tr\/isis-growing-sphere-of-influence-in-central-asia-and-caucasus-poses-new-security-risks-for-turkey\/","title":{"rendered":"Orta Asya ve Kafkaslarda I\u015e\u0130D\u2019\u0131n artan etkisi T\u00fcrkiye\u2019nin s\u0131n\u0131r g\u00fcvenli\u011fini zorla\u015ft\u0131r\u0131yor"},"content":{"rendered":"

Birle\u015fmi\u015f Milletler G\u00fcvenlik Konseyi, yabanc\u0131 militanlar\u0131n de\u011fi\u015fik b\u00f6lgelerdeki \u00e7at\u0131\u015fma alanlar\u0131na ak\u0131n etmeye devam etti\u011fini, sadece Irak ve Suriye\u2019de 80\u2019den fazla \u00fclkeden giden 15 bin civar\u0131nda sava\u015f\u00e7\u0131 bulundu\u011funu\u00a0 bildirdi. Genel sekreter Ban Ki-moon, G\u00fcvenlik Konseyinde yapt\u0131\u011f\u0131 konu\u015fmada, ter\u00f6rizm, uyu\u015fturucu ka\u00e7ak\u00e7\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve uluslarara\u015f\u0131r\u0131 su\u00e7 \u00a0\u015febekelerinin b\u00fcy\u00fcd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ve birbirinden beslendi\u011fini s\u00f6yledi.<\/p>\n

\u015eiddete ba\u015fvuran a\u015f\u0131r\u0131 ak\u0131mlarla m\u00fccadelede, sosyo-ekonomik etkenlerin g\u00f6zard\u0131 edilmemesi gerekti\u011fini vurgulayan genel sekreter Ban\u2019a g\u00f6re, \u015fiddet kullanan a\u015f\u0131r\u0131 hareketleri etkisiz hale getirmek i\u00e7in toplumsal sorunlar\u0131n \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fc i\u00e7in etkili ad\u0131mlar\u0131n da at\u0131lmas\u0131 \u015fart.<\/p>\n

I\u015e\u0130D t\u00fcr\u00fc gruplarla ba\u015fedebilmenin tek yolunun askeri y\u00f6ntemler olmad\u0131\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc giderek daha fazla dile getirilmeye ba\u015fland\u0131.<\/p>\n

\u0130nternet\u2019i etkili kullan\u0131m\u0131 ve sempatizan toplamaktaki ba\u015far\u0131l\u0131 propaganda y\u00f6ntemlerinin yan\u0131s\u0131ra, unutulmamal\u0131 ki, I\u015e\u0130D, d\u00fcnyan\u0131n en geni\u015f ve zengin ter\u00f6rist \u00f6rg\u00fct\u00fc.<\/p>\n

Haber ajans\u0131 Associated Press, k\u0131sa s\u00fcre \u00f6nce I\u015e\u0130D\u2019in eski bir grup komutan\u0131 ile ilgili bir haber yay\u0131nlad\u0131. Ajans, 2013 y\u0131l\u0131nda yakalan\u0131p Ba\u011fdad cezaevine konan itiraf\u00e7\u0131 Abu Shakr takma isimli \u00a0ki\u015fi ile g\u00f6r\u00fc\u015ft\u00fc.\u00a0 S\u00f6zkonusu eski \u00f6rg\u00fct militan\u0131, g\u00fcvenlik yetkililerine I\u015e\u0130D\u2019in sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131na \u00f6dedi\u011fi paralar\u00a0 dahil kulland\u0131\u011f\u0131 taktiklerle ilgili ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgiler verdi.<\/p>\n

Militanlara ba\u011flanan maa\u015f, sosyal haklar ve konut gibi konularda benzer bilgileri Orta Asya k\u00f6kenli\u00a0 I\u015e\u0130D sempatizanlar\u0131ndan duymak da m\u00fcmk\u00fcn.\u00a0 \u0130nternette dola\u015fan ve kendilerini \u00a0\u00d6zbekistan\u2019\u0131n \u00a0tarihte bilinen ad\u0131 , Mavarounnahr\u00a0 Mujohudlari<\/a>\u00a0 ile tan\u0131tan grubun propaganda malzemesi, \u00a0b\u00f6lgenin yoksul ve umutsuz baz\u0131 insanlar\u0131n\u0131n neden a\u015f\u0131r\u0131 \u00f6rg\u00fctlere sempati duyabilece\u011finin ipu\u00e7lar\u0131n\u0131 vermeye yeter.<\/p>\n

Taleban ve El Kaide ile ba\u011flar\u0131 bilinen\u00a0 \u00d6zbekistan \u0130slam Hareketi de bir s\u00fcre \u00f6nce I\u015e\u0130D\u2019e ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 ilan etmi\u015fti.<\/p>\n

Kazakistan\u2019\u0131n Ulusal G\u00fcvenlik Komisyonu KNB\u2019ye g\u00f6re, yar\u0131s\u0131 kad\u0131n olmak \u00fczere 300\u2019den fazla Kazak vatanda\u015f\u0131 I\u015e\u0130D saflar\u0131nda Irak ve Suriye\u2019de sava\u015f\u0131yor.<\/p>\n

Orta Asya\u2019n\u0131n yoksul \u00fclkeleri Tacikistan ve K\u0131rg\u0131zistan\u2019da ise, \u00f6zellikle Fergana Vadisinin I\u015e\u0130D\u2019in\u00a0 sempatizan bulmas\u0131 i\u00e7in ideal b\u00f6lge oldu\u011fu s\u00f6yleniyor.<\/p>\n

Suriye\u2019de sava\u015fan \u00c7e\u00e7enlerin say\u0131s\u0131, 200 ila 1000 aras\u0131nda tahmin ediliyor. Bunlar\u0131n \u00e7o\u011fu daha \u00f6nce ba\u015fka b\u00f6lgelerdeki \u00e7at\u0131\u015fmalara kat\u0131lan militanlar.\u00a0 \u00c7e\u00e7en sava\u015f\u00e7\u0131lar\u0131n\u00a0 I\u015e\u0130D i\u00e7inde \u00f6nemli bir rol oynad\u0131klar\u0131 biliniyor. Eyl\u00fcl ay\u0131nda Rusya\u2019y\u0131 do\u011frudan tehdit ederek, \u00c7e\u00e7enistan\u2019\u0131 \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcne kavu\u015fturacaklar\u0131n\u0131 ilan etmi\u015flerdi.<\/p>\n

I\u015e\u0130D\u2019in b\u00fcy\u00fcyen n\u00fcfuzu, Kuzey Kafkaslardan art\u0131k G\u00fcney Kafkaslara da ula\u015fm\u0131\u015f g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor.\u00a0 Y\u00fczlerce Azerbaycan vatanda\u015f\u0131n\u0131n Suriye\u2019deki I\u015e\u0130D kuvvetlerine kat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmekte.\u00a0 19 Kas\u0131m tarihli haberinde<\/a> Do\u011fan Haber Ajans\u0131 \u00a0Suriye s\u0131n\u0131r\u0131ndaki Kilis\u2019te\u00a0 18\u2019i Uygur as\u0131ll\u0131, 4\u2019\u00fc Azerbaycan vatanda\u015f\u0131 22 ki\u015finin s\u0131n\u0131r\u0131 yasad\u0131\u015f\u0131 yollarla ge\u00e7ip I\u015e\u0130D\u2019e kat\u0131lmaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131rken yakaland\u0131\u011f\u0131n\u0131 duyurdu.\u00a0 BBC Azerbaycanca B\u00f6l\u00fcm\u00fc<\/a> de Azerbaycan yetkililerinden haberi teyid etti.<\/p>\n

Burada s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fim eski Sovyet cumhuriyetlerinin hepsinin son derece k\u00f6t\u00fc bir insan haklar\u0131 karnesi var. Sivil toplum \u00f6rg\u00fctlerini a\u011f\u0131r bask\u0131 alt\u0131nda tutuyorlar, ifade ve din \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ciddi \u015fekilde \u00e7i\u011fniyorlar. Bu \u00fclke yetkililerinin \u0130slami radikalizm konusunda yapt\u0131klar\u0131 a\u00e7\u0131klamalar\u0131 sorgusuz sualsiz kabullenmek elbette m\u00fcmk\u00fcn de\u011fil.<\/p>\n

Ancak, \u00a0I\u015e\u0130D\u2019in Orta Asya ve Kafkaslardaki eski Sovyet cumhuriyetlerinin M\u00fcsl\u00fcman n\u00fcfusu i\u00e7inde sempatizan bulmas\u0131 ve etkisini art\u0131rmas\u0131 son derece ciddi bir olas\u0131l\u0131k ve hafife al\u0131nmamas\u0131 gereken bir risk.<\/p>\n

K\u0131sa s\u00fcre \u00f6nce yay\u0131nlanan bir Chatham House ara\u015ft\u0131rma metninin ba\u015fl\u0131\u011f\u0131 \u2018 Orta Asya\u2019n\u0131n eski Sovyet Cumhuriyetlerinde \u00a0M\u00fcsl\u00fcman radikalle\u015fme masal\u0131\u2019<\/a> idi. Bildiride, b\u00f6lgede \u0130slami k\u00f6ktendincilik ya da siyasi \u015fiddetin varl\u0131\u011f\u0131na dair hemen hi\u00e7 delil bulunmad\u0131\u011f\u0131 ileri s\u00fcr\u00fclmekte.\u00a0\u00a0 Halihaz\u0131rda b\u00f6yle bir tehdit bulunmad\u0131\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc kabul edilebilir ancak Chatham House yazarlar\u0131\u00a0 I\u015e\u0130Din k\u00fcresel \u00e7apta ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi radikalle\u015fmenin yeni bir olgu oldu\u011funu g\u00f6rmezden geliyorlar.\u00a0 Laf aras\u0131nda bahsettikleri \u2018toplumun \u0130slamc\u0131la\u015fmas\u0131 ile siyasi radikalle\u015fme\u2019 aras\u0131ndaki ba\u011f ise, savunduklar\u0131 kadar basit de\u011fil.<\/p>\n

Birle\u015fmi\u015f Milletler genel sekreteri Ban\u2019\u0131n \u015fiddete ba\u015fvuran a\u015f\u0131r\u0131l\u0131kla sosyo-ekonomik nedenler aras\u0131ndaki ili\u015fkiye ili\u015fkin uyar\u0131s\u0131, \u00f6zellikle eski Sovyet cumhuriyetlerinin M\u00fcsl\u00fcman toplumlar\u0131 i\u00e7in dikkate al\u0131nmal\u0131.<\/p>\n

T\u00fcrkiye\u2019ye gelince..\u00a0 Orta Asya ve Kafkaslardan gelip, T\u00fcrkiye topraklar\u0131 \u00fczerinden I\u015e\u0130D\u2019e kat\u0131lanlar\u0131n say\u0131s\u0131 artt\u0131k\u00e7a, T\u00fcrkiye\u2019nin zaten sorunlu s\u0131n\u0131r g\u00fcvenli\u011finin boyutlar\u0131 da b\u00fcy\u00fcyecektir.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Birle\u015fmi\u015f Milletler G\u00fcvenlik Konseyi, yabanc\u0131 militanlar\u0131n de\u011fi\u015fik b\u00f6lgelerdeki \u00e7at\u0131\u015fma alanlar\u0131na ak\u0131n etmeye devam etti\u011fini, sadece Irak ve Suriye\u2019de 80\u2019den fazla \u00fclkeden giden 15 bin civar\u0131nda sava\u015f\u00e7\u0131 bulundu\u011funu\u00a0 bildirdi. Genel sekreter Ban Ki-moon, G\u00fcvenlik Konseyinde yapt\u0131\u011f\u0131 konu\u015fmada, ter\u00f6rizm, uyu\u015fturucu ka\u00e7ak\u00e7\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve uluslarara\u015f\u0131r\u0131 su\u00e7 \u00a0\u015febekelerinin b\u00fcy\u00fcd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ve birbirinden beslendi\u011fini s\u00f6yledi. \u015eiddete ba\u015fvuran a\u015f\u0131r\u0131 ak\u0131mlarla m\u00fccadelede, sosyo-ekonomik etkenlerin […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[1],"tags":[4],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/27501"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=27501"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/27501\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":27503,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/27501\/revisions\/27503"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=27501"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=27501"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=27501"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}