Yalan haber ve kas\u0131tl\u0131 yanl\u0131\u015f bilgilendirme, toplumlara zarar veriyor, demokrasiyi zedeliyor, medya \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc tehdit ediyor.<\/p>\n
Kamuoyunun kirli bilgilerle y\u00f6nlendirilmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131lmas\u0131, yeni bir \u015fey de\u011fil. Eskiden propaganda denirdi. Ama son y\u0131llarda yalan haber \u00e7ok daha yayg\u0131nla\u015ft\u0131, tespit edilmesi de bir o kadar zorla\u015ft\u0131.<\/p>\n
Va\u015fington merkezli d\u00fc\u015f\u00fcnce kurulu\u015fu Freedom House taraf\u0131ndan yay\u0131nlanan \u0130nternette \u00d6zg\u00fcrl\u00fck 2017<\/a> raporuna g\u00f6re, bir zamanlar sadece \u00c7in ve Rusya\u2019n\u0131n ba\u015fvurdu\u011fu, parayla sat\u0131n al\u0131nan ve y\u00f6nlendirilen yorumcular, troller ve botlar arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla propaganda y\u00f6ntemi, \u00a0\u015fimdi d\u00fcnya genelinde pek \u00e7ok h\u00fck\u00fcmet taraf\u0131ndan kullan\u0131l\u0131yor.<\/p>\n 65 \u00fclkede internet \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc de\u011ferlendiren Freedom House, 30 \u00fclkede h\u00fck\u00fcmetler taraf\u0131ndan bilgi kirlili\u011fi ve yalan haber yay\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 saptad\u0131. Ge\u00e7en y\u0131l\u0131n raporunda, kas\u0131tl\u0131 yalan haber yayan h\u00fck\u00fcmet say\u0131s\u0131 23\u2019t\u00fc.<\/p>\n Bu \u00fclkeler aras\u0131nda T\u00fcrkiye de var. Rapor, 6 bin ki\u015finin, iktidar taraf\u0131ndan sosyal medyadaki muhaliflere kar\u015f\u0131 m\u00fccadele etmek \u00fczere\u00a0 g\u00f6revlendirildiklerinin d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc belirtiyor.<\/p>\n Genelde iktidarlar, kendi \u00fclkelerinin kamuoyunu y\u00f6nlendirmeyi, muhaliflerini susturmay\u0131 hedefliyorlar. Ancak aralar\u0131nda, hedefi daha geni\u015f tutup, di\u011fer \u00fclkelerde bilgi kirlili\u011fi yaratmay\u0131, yalan haber yayarak kontrol sa\u011flamay\u0131 deneyenler de var.<\/p>\n Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda Rusya geliyor. Rusya\u2019n\u0131n Avrupa\u2019da ve Amerika Birle\u015fik Devletleri\u2019nde bu ama\u00e7la y\u00fcr\u00fctt\u00fc\u011f\u00fc faaliyetler art\u0131k s\u0131r de\u011fil. Avrupa Birli\u011fi b\u00fcnyesindeki Do\u011fu Stratcom G\u00f6rev Timi, iki y\u0131l i\u00e7inde 3 bin vaka tespit etti ve \u00a0bunlar\u0131 bir veri taban\u0131nda<\/a> toplad\u0131.<\/p>\n \u0130ngiltere\u2019de de, ge\u00e7ti\u011fimiz g\u00fcnlerde Ba\u015fbakan Theresa May, Rusya\u2019y\u0131, di\u011fer \u00fclkelerdeki se\u00e7imlerde sonucu etkilemeye \u00e7al\u0131\u015fmakla ve Bat\u0131 toplumlar\u0131nda kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yaratmak amac\u0131yla yalan bilgiyi silah haline getirmekle su\u00e7lad\u0131.<\/p>\n Sosyal medyada y\u00f6nlendirme giri\u015fimlerine ek olarak, Russia Today (RT) ve Sputnik gibi Rus kanal ve yay\u0131n organlar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131 da ayr\u0131 bir endi\u015fe kayna\u011f\u0131.<\/p>\n Bu, \u00f6zellikle de y\u0131llard\u0131r Rus propaganda bombard\u0131man\u0131na hedef olmu\u015f Balt\u0131k \u00fclkeleri i\u00e7in s\u00f6zkonusu.<\/p>\n