Adalet ve Kalk\u0131nma Partisi h\u00fck\u00fcmeti, se\u00e7im tarihini 18 ay \u00f6ne alarak, da\u011f\u0131n\u0131k muhalefeti haz\u0131rl\u0131ks\u0131z yakalamay\u0131 planlad\u0131ysa, as\u0131l \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131\u011fa u\u011frayan\u0131n iktidar partisi oldu\u011fu a\u00e7\u0131k.<\/p>\n
2019 y\u0131l\u0131n\u0131n ikinci yar\u0131s\u0131nda yap\u0131lmas\u0131 gereken parlamento ve ba\u015fkanl\u0131k se\u00e7imlerini, beklenmedik bir \u015fekilde 24 Haziran\u2019a \u00e7eken Cumhurba\u015fkan\u0131 Erdo\u011fan, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc elde tutmak i\u00e7in yeniden siyasi bir manevra yapt\u0131.<\/p>\n
Ne var ki, lideri Meral Ak\u015fener\u2019in cumhurba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131na aday olaca\u011f\u0131n\u0131 \u00f6nceden a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 \u0130Y\u0130 Partinin se\u00e7ime sokulmayabilece\u011fi ihtimali kar\u015f\u0131s\u0131nda, Cumhuriyet Halk Partisi son derece zekice bir ad\u0131m atarak, 15 milletvekilini \u00f6d\u00fcn\u00e7 verdi. \u0130Y\u0130 Partinin grup kurmas\u0131n\u0131 ve se\u00e7ime kat\u0131lmay\u0131 garantilemesini sa\u011flad\u0131.<\/p>\n
\u2018Demokrasiye kurulan tuza\u011f\u0131\u2019<\/a> kald\u0131rmay\u0131 hedeflediklerini ilan eden \u00fc\u00e7 partinin g\u00fc\u00e7lerini birle\u015ftirme karar\u0131 almas\u0131yla, iktidar, \u00a0kurdu\u011fu tuzaktan daha b\u00fcy\u00fc\u011f\u00fcne kendisi d\u00fc\u015ft\u00fc.<\/p>\n Ayn\u0131yla mukabele g\u00f6ren iktidar partisi, son derece \u00f6fkeli.<\/p>\n Cumhurba\u015fkan\u0131 Erdo\u011fan, partisinin grup toplant\u0131s\u0131nda yapt\u0131\u011f\u0131 konu\u015fmada, muhalefeti, \u2018\u00f6n\u00fc arkas\u0131 belli olmayan pazarl\u0131klar yapmakla, rengi kimli\u011fi, ki\u015fili\u011fi, haysiyeti olmayan, tek gayesi Recep Tayyip Erdo\u011fan d\u00fc\u015fmanl\u0131\u011f\u0131 olan bir ittifak kurmaya \u00e7al\u0131\u015fmakla\u2019 su\u00e7lad\u0131.<\/p>\n H\u00fcrriyet yazar\u0131 Abd\u00fclkadir Selvi ise \u00e7\u0131tay\u0131 daha da y\u00fckselterek, Erdo\u011fan\u2019\u0131 tasfiye etmek isteyen lobilerin etkin bir \u015fekilde devreye girdiklerini yazd\u0131<\/a>.<\/p>\n Lobileri bilmem ama, demokratik bir se\u00e7imde muhalefetin yapmas\u0131 gereken de tam bu. Cumhurba\u015fkan\u0131n\u0131, daha fazla oy toplayan muhalefet aday\u0131n\u0131n zaferiyle \u00a0koltu\u011fundan etmek.<\/p>\n Muhalefetin \u00f6n\u00fcnde, aday\u0131n\u0131 belirlemek ve kampanyas\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrmek i\u00e7in topu topu iki ay zaman var.<\/p>\n Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi \u0130zleme Komisyonu\u2019nun 24 Nisan\u2019da yay\u0131nlad\u0131\u011f\u0131 a\u00e7\u0131klamada, Ola\u011fan\u00fcst\u00fc Hal ko\u015fullar\u0131nda T\u00fcrkiye\u2019de demokratik tart\u0131\u015fma ortam\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131n son derece darald\u0131\u011f\u0131na dikkat \u00e7ekildi. \u0130fade, medya ve toplant\u0131 \u00f6zg\u00fcrl\u00fckleri ba\u015fta olmak \u00fczere temel \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklerin k\u0131s\u0131tlanmas\u0131n\u0131n, \u00f6zellikle muhalif ve ele\u015ftirel sesleri orant\u0131s\u0131z bi\u00e7imde etkiledi\u011fi, bu s\u00fcre\u00e7te bir\u00e7ok muhalif parlamenter (10), gazeteci (150 civar\u0131nda) ve insan haklar\u0131 savunucular\u0131n\u0131n g\u00f6zalt\u0131na al\u0131nd\u0131\u011f\u0131 ve tutukland\u0131\u011f\u0131, bir\u00e7ok sivil toplum \u00f6rg\u00fct\u00fc ve medya kurulu\u015funun kapat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ya da h\u00fck\u00fcmet yanl\u0131s\u0131 i\u015fadamlar\u0131nca satin al\u0131nd\u0131\u011f\u0131 \u00a0vurguland\u0131<\/a>.<\/p>\n Orant\u0131s\u0131z \u00f6nlemler ve \u00f6zg\u00fcrl\u00fcklere getirilen kabul edilemeyecek s\u0131n\u0131rlamalar\u0131n se\u00e7im g\u00fcvenli\u011fi ve me\u015fruiyetini g\u00f6lgeleyece\u011fi kayg\u0131s\u0131n\u0131 dile getiren \u0130zleme Komitesi, T\u00fcrkiye\u2019yi 24 Haziran se\u00e7imlerini ertelemeye \u00e7a\u011f\u0131rd\u0131.<\/p>\n T\u00fcrkiye h\u00fck\u00fcmetinin bu \u00e7a\u011fr\u0131y\u0131 dikkate almas\u0131 beklenmiyordu. Nitekim, Ba\u015fbakan Binali Y\u0131ld\u0131r\u0131m, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi\u2019ni \u2018kendi i\u015fine bakmaya\u2019 davet etti. H\u00fck\u00fcmet s\u00f6zc\u00fcs\u00fc \u00a0Bekir Bozda\u011f da T\u00fcrkiye\u2019nin i\u00e7i\u015flerine kar\u0131\u015fmakla su\u00e7lad\u0131.<\/p>\n Muhalefet partilerine gelince. Onlar da yakalad\u0131klar\u0131 devinimi kaybetmemeyi tercih edeceklerdir.<\/p>\n Yarat\u0131c\u0131 \u00e7\u00f6z\u00fcmlerini ve strateji becerilerini sergileyecekleri as\u0131l s\u0131nav ise, \u00f6n\u00fcm\u00fczdeki g\u00fcnlerde verilecek.<\/p>\n Ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi, \u0130Y\u0130 Parti ve Saadet Partisi\u2019nin \u015fimdi ortak de\u011ferler \u00fczerinde, demokratik ilkelerle in\u015fa edecekleri bir ittifak\u0131 kurmalar\u0131 gerekiyor.<\/p>\n Her \u00fc\u00e7 muhalefet partisi lideri, ayn\u0131 anda hem laik se\u00e7meni, hem de muhafazakar, milliyet\u00e7i ve \u0130slamc\u0131 kesimi tatmin edecek bir form\u00fcl bulabilirlerse, Cumhurba\u015fkan\u0131 Erdo\u011fan\u2019\u0131 se\u00e7imde pekala yenilgiye u\u011fratabilirler.<\/p>\n \u0130mkans\u0131z gibi g\u00f6r\u00fcnen bu g\u00f6rev, Cumhurba\u015fkan\u0131 Erdo\u011fan\u2019\u0131n ilk turda se\u00e7ilmesini \u00f6nleyebilecek iyi se\u00e7ilmi\u015f adaylar belirleyebilmelerine ba\u011fl\u0131. \u00a0\u0130kinci turda ise, \u00fczerinde anla\u015f\u0131lan aday i\u00e7in taktik oy kullan\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flayabilirler.<\/p>\n Muhalefet ittifak\u0131, ilk turda Cumhurba\u015fkan\u0131 Erdo\u011fan\u2019a alternatif olabilecek ortak aday \u00fczerinde anla\u015fma yoluna da gidebilir.<\/p>\n B\u00f6yle bir aday\u0131n ba\u015far\u0131 \u015fans\u0131 ise, en geni\u015f kitleye hitabedebilmesine, \u00f6zellikle de AKP\u2019li gen\u00e7leri ve kad\u0131nlar\u0131 cezbedecek bir ki\u015fi olmas\u0131na ba\u011fl\u0131.<\/p>\n T\u00fcrkiye siyasetinin ve toplumunun normalle\u015febilmesi, ancak, \u00fclkenin K\u00fcrt se\u00e7meninin de \u00a0demokrasi vagonunda yerini almas\u0131yla ger\u00e7ekle\u015febilir.<\/p>\n Sol ve sa\u011f milliyet\u00e7i e\u011filimleri g\u00fc\u00e7l\u00fc CHP ve \u0130Y\u0130 Parti\u2019nin, \u00fclkenin ikinci b\u00fcy\u00fck muhalefet partisi HDP ile bir ittifaka yana\u015faca\u011f\u0131n\u0131 beklemek \u015fimdilik ger\u00e7ek\u00e7i de\u011fil.<\/p>\n