Adil ve kamuya a\u00e7\u0131k mahkemelerde, \u015feffaf\u00e7a yarg\u0131lanma, \u00a0\u0130nsan Haklar\u0131 Evrensel Beyannamesi ile garanti alt\u0131na alt\u0131na al\u0131nm\u0131\u015f bir hak.<\/p>\n
Medya da, g\u00f6r\u00fclen davalar\u0131n, ba\u011f\u0131ms\u0131z ve tarafs\u0131z mahkemeler taraf\u0131ndan hakkaniyetli bir \u015fekilde y\u00fcr\u00fct\u00fcl\u00fcp y\u00fcr\u00fct\u00fclmedi\u011fini, kamuoyuna bildirmekle y\u00fck\u00fcml\u00fc.<\/p>\n
Adalete olan g\u00fcvenin ciddi \u015fekilde sars\u0131ld\u0131\u011f\u0131 bir d\u00f6nemden ge\u00e7en T\u00fcrkiye\u2019de, gazetecilerin halk\u0131n g\u00f6z\u00fc kula\u011f\u0131 olma i\u015flevi, giderek daha riskli hale geliyor.<\/p>\n
Bu hafta, bir \u00e7ok \u00f6nemli duru\u015fmay\u0131 yerinde izleyen, haber ve yorumlar\u0131yla kamuoyuna yans\u0131tan ender gazetecilerden OdaTV yazar\u0131 \u00a0M\u00fcyesser Y\u0131ld\u0131z<\/a> \u2018\u0131n bir yaz\u0131s\u0131na mahkeme, eri\u015fim yasa\u011f\u0131 koydu.<\/p>\n Sincan\u2019da g\u00f6r\u00fclen Kara Havac\u0131l\u0131k darbe davas\u0131nda dinlenen bir gizli tan\u0131\u011f\u0131n ifadesinde Genelkurmay Ba\u015fkan\u0131 Hulusi Akar\u2019a ili\u015fkin b\u00f6l\u00fcmlerin\u00a0 yer ald\u0131\u011f\u0131 yaz\u0131ya, Genelkurmay Ba\u015fkan\u0131\u2019n\u0131n avukatlar\u0131, m\u00fcvekkileri aleyhine tamamen ger\u00e7ek d\u0131\u015f\u0131 ve iftira niteli\u011finde s\u00f6zler kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 gerek\u00e7esiyle yay\u0131n yasa\u011f\u0131 talep ettiler.<\/p>\n Mahkeme de, duru\u015fma s\u0131ras\u0131nda sarfedilen ve yaz\u0131da aktar\u0131lan ifadelerin ki\u015filik haklar\u0131n\u0131 ihlal etti\u011fine h\u00fckmederek, talebi kabul etti.<\/p>\n Adliye haberlerine eri\u015fim yasa\u011f\u0131 ya da s\u0131n\u0131rlamalar, T\u00fcrkiye\u2019de s\u0131k\u00e7a rastlanan bir durum. Daha \u00f6nce tan\u0131k olunan ve haftalar \u00f6nce sonu\u00e7lanm\u0131\u015f olmas\u0131na ra\u011fmen yeni yeni konu\u015fulan bir di\u011fer \u00f6rnek ise, \u2018Amirallere suikast davas\u0131\u2019 diye bilinen davada olup bitenler.<\/p>\n Davan\u0131n san\u0131klar\u0131ndan Mehmet Orhan Y\u00fccel, ulusal \u00f6l\u00e7ekte yay\u0131n yapan bir gazetede \u00e7\u0131kan haberler nedeniyle \u015feref ve itibar\u0131n korunmas\u0131 hakk\u0131n\u0131n ihlal edildi\u011fi iddias\u0131yla, yay\u0131nlad\u0131\u011f\u0131 haber y\u00fcz\u00fcnden Zaman gazetesi hakk\u0131nda tazminat davas\u0131 a\u00e7t\u0131 ve kazand\u0131.<\/p>\n Dava, Yarg\u0131tay\u2019a gitti\u011finde ise, y\u00fcksek mahkeme, \u2018haberde yer alan bilgilerin Ergenekon iddianamesinde yer ald\u0131\u011f\u0131, yaz\u0131n\u0131n ger\u00e7ek ve g\u00fcncel bir konuya ili\u015fkin olmas\u0131 nedeniyle yay\u0131mlanmas\u0131nda kamu yarar\u0131 bulundu\u011fu ve ki\u015filik haklar\u0131na sald\u0131r\u0131 olu\u015fturabilecek bir yoruma da yer verilmedi\u011fi\u2019 gerek\u00e7esiyle karar\u0131 bozdu.<\/p>\n Bunun \u00fczerine, Mehmet Orhan Y\u00fccel, 2014 y\u0131l\u0131 A\u011fustos ay\u0131nda Anayasa Mahkemesi\u2019ne bireysel ba\u015fvuruda bulundu.<\/p>\n Anayasa Mahkemesi, 21 Mart 2018\u2019de verdi\u011fi kararda, Yarg\u0131tay taraf\u0131ndan verilen karar\u0131 onaylamakla kalmad\u0131, \u201cAnayasa Mahkemesi veya derece mahkemeleri, gazetecilik mesle\u011finin nas\u0131l yap\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fini ve gazetecilerin haber verme tekni\u011fini belirleyemezler. Zira bir d\u00fc\u015f\u00fcncenin en iyi hangi \u00fcslup ve bi\u00e7imle aktar\u0131laca\u011f\u0131na bizzat d\u00fc\u015f\u00fcnceyi dile getirenler karar verebilir\u201d diyerek, Anayasa\u2019n\u0131n 26.maddesi ile garanti alt\u0131na al\u0131nan bas\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcne de at\u0131fta bulundu.<\/p>\n Gazetecilerin, gazetecilik yapt\u0131klar\u0131 i\u00e7in yarg\u0131land\u0131klar\u0131 ve mahkum edildikleri bir \u00fclkede, en y\u00fcksek mahkemenin bu t\u00fcrden bir karar almas\u0131, son derece \u00f6nemli. \u00dcstelik, kararda s\u00f6zkonusu olan yay\u0131n organ\u0131n\u0131n, darbe giri\u015fiminden sorumlu tutulan Fethullah G\u00fclen hareketiyle ba\u011flant\u0131l\u0131, kapat\u0131lan Zaman gazetesi olmas\u0131 da konuyu daha ilgin\u00e7 hale getiriyor. Zira, Anayasa Mahkemesi karar\u0131n\u0131n yay\u0131nlanmas\u0131ndan topu topu bir ay sonra, 30 Nisan\u2019da, gazete \u00e7al\u0131\u015fan\u0131 10 ki\u015fi, 3’er y\u0131ldan 9’ar y\u0131la kadar de\u011fi\u015fen hapis cezalar\u0131na<\/a> \u00e7arpt\u0131r\u0131ld\u0131.<\/p>\n Anayasa Mahkemesi\u2019nin bas\u0131n \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcne at\u0131fta bulunan karar\u0131n\u0131, gecikmeli olarak ve b\u00fct\u00fcn ayr\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 da vermeden haberle\u015ftiren<\/a> meslekta\u015flar\u0131m\u0131n tersine, \u2018bu karar emsal olu\u015fturur\u2019 diye sevinemiyorum. \u00c7\u00fcnk\u00fc, son zamanlarda birden fazla \u2018emsali olmayan\u2019 hukuk ihlali ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131k.<\/p>\n Anayasa Mahkemesi kararlar\u0131 \u00a0herkesi ba\u011flad\u0131\u011f\u0131 halde, bu y\u0131l Ocak ay\u0131nda \u015eahin Alpay ve Mehmet Altan hakk\u0131nda verdi\u011fi hak ihlali karar\u0131n\u0131, alt mahkemenin reddetti\u011fine, h\u00fck\u00fcmetin \u00f6nde gelenlerinin de \u00fclkenin en y\u00fcksek mahkemesinin karar\u0131n\u0131 ele\u015ftirdi\u011fine tan\u0131k olduk.<\/p>\n Topu topu bir hafta \u00f6nce, 25 Nisan\u2019da, Cumhuriyet gazetesinin 14 \u00e7al\u0131\u015fan\u0131, hapis cezalar\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131ld\u0131<\/a>. Haklar\u0131ndaki su\u00e7lamalar aras\u0131nda \u2018gazetenin yay\u0131n politikas\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirmek\u2019 de vard\u0131.<\/p>\n Uluslararas\u0131 gazetecilik \u00f6rg\u00fctleri, Cumhuriyet gazetesi \u00e7al\u0131\u015fanlar\u0131na verilen cezalar\u0131, \u2018T\u00fcrkiye\u2019de hukukun \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve adaletin g\u00f6zard\u0131 edilmesi\u2019 olarak g\u00f6r\u00fcp, ortak bir bildiri<\/a> ile k\u0131nad\u0131lar.<\/p>\n