{"id":322,"date":"2013-12-15T02:48:00","date_gmt":"2013-12-15T02:48:00","guid":{"rendered":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/?p=322"},"modified":"2013-12-15T02:48:00","modified_gmt":"2013-12-15T02:48:00","slug":"kibrisi-dogru-okumak","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/tr\/kibrisi-dogru-okumak\/","title":{"rendered":"KIBRIS\u2019I DO\u011eRU OKUMAK"},"content":{"rendered":"

\u0130lk kez 1993 y\u0131l\u0131nda Glafkos Klerides\u2019in cumhurba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131na aday oldu\u011fu kampanya i\u00e7in gazeteci olarak gitti\u011fim K\u0131br\u0131s\u2019\u0131, \u00a0o g\u00fcn bug\u00fcnd\u00fcr yak\u0131ndan izlerim.<\/p>\n

O zamanlar, T\u00fcrk gazetecilerin adan\u0131n her iki kesimine de gitmesi nadir rastlanan bir olayd\u0131.\u00a0 Ye\u015fil Hat \u00fczerinden bir ka\u00e7 y\u00fcz metreyi y\u00fcr\u00fcyerek ge\u00e7mek yerine, kuzey ve g\u00fcneye ayr\u0131 ayr\u0131 girip \u00e7\u0131kmak, \u0130stanbul ya da Atina \u00fczerinden u\u00e7mak, pek \u00e7ok haber kurulu\u015funun b\u00fct\u00e7esine cayd\u0131r\u0131c\u0131\u00a0 \u00f6l\u00e7\u00fcde a\u011f\u0131r bir y\u00fck getirirdi.\u00a0 Ondan da zor olan\u0131, d\u00fc\u015fman g\u00f6r\u00fclen \u00fclke vatanda\u015f\u0131 gazetecinin kar\u015f\u0131 taraf\u0131n politikac\u0131lar\u0131 ve yetkillerinden randevu almakta kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 engellerdi.<\/p>\n

1993\u2019de K\u0131br\u0131s\u2019a hem Glafkos Klerides hem de Rauf Denkta\u015f\u2019tan ve her iki taraf\u0131n da \u00f6nde gelen bir \u00e7ok yetkilisinden m\u00fclakat s\u00f6z\u00fc alarak gitti\u011fim i\u00e7in \u015fansl\u0131yd\u0131m.\u00a0 G\u00fcneyde ge\u00e7irdi\u011fim bir haftal\u0131k \u00e7al\u0131\u015fma s\u00fcresinde belki en az bu m\u00fclakat randevular\u0131 kadar \u00f6nemli bir ba\u015fka \u015fansl\u0131 olay ise, K\u0131br\u0131sl\u0131 Rum bir siyasi antropologla tan\u0131\u015fmam ve y\u0131llar \u00f6nce bir Avrupa Birli\u011fi doru\u011funda g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcm K\u0131br\u0131sl\u0131 Rum gazeteciyle tekrar kar\u015f\u0131la\u015fmamd\u0131.\u00a0 Onu izleyen y\u0131llarda, bu iki K\u0131br\u0131sl\u0131 Rum, hem \u00e7ok sevdi\u011fim yak\u0131n dostlar\u0131m hem de K\u0131br\u0131s konular\u0131nda g\u00fcvendi\u011fim pusulalar\u0131m oldular.<\/p>\n

Kuzeyde de sa\u011fduyulu insanlarla dostluklar kurdum. Baz\u0131lar\u0131 bana K\u0131br\u0131sl\u0131 T\u00fcrklerin d\u00fcnyaya bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131 konusunda de\u011ferli bilgiler veren politikac\u0131lard\u0131, baz\u0131lar\u0131 da zaman zaman i\u00e7inden\u00a0 \u00e7\u0131k\u0131lmaz oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcm K\u0131br\u0131s sorununun p\u00fcf noktalar\u0131n\u0131 \u00f6\u011freten K\u0131br\u0131sl\u0131 T\u00fcrk gazeteci meslekta\u015flar\u0131m.<\/p>\n

Daha sonraki y\u0131llarda, Ankara\u2019da \u00e7al\u0131\u015fan bir muhabir olarak 38 ay s\u00fcren Birle\u015fmi\u015f Milletler bar\u0131\u015f \u00e7abalar\u0131n\u0131 yerinde izlemek \u00fczere defalarca K\u0131br\u0131s\u2019a geri d\u00f6nd\u00fcm. Bu s\u00fcre i\u00e7inde Birle\u015fmi\u015f Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan\u2019\u0131n K\u0131br\u0131s \u00f6zel temsilcisi Perulu diplomat Alvaro de Soto ve ekibiyle tan\u0131\u015fma ve konu\u015fma f\u0131rsatlar\u0131 yakalad\u0131m.<\/p>\n

2001 y\u0131l\u0131 Aral\u0131k ay\u0131nda, Alvaro de Soto, Denkta\u015f\u2019\u0131n, s\u00fcrpriz bir \u015fekilde Klerides\u2019i evinde ak\u015fam yeme\u011fine \u00e7a\u011f\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131 ilan etti\u011finde, bardaktan bo\u015fal\u0131rcas\u0131na ya\u011fan ya\u011fmurun alt\u0131nda iliklerine kadar \u0131slanm\u0131\u015f bekleyen gazetecilerden biri de bendim. Di\u011fer meslekta\u015flar\u0131mla birlikte bunun,\u00a0 iki toplumu ac\u0131mas\u0131zca b\u00f6len duvar\u0131 y\u0131kacak yeni bir ba\u015flang\u0131\u00e7 olabilece\u011fine dair duydu\u011fumuz heyecan\u0131 bug\u00fcn gibi hat\u0131rlar\u0131m.<\/p>\n

G\u00fcvenilir kaynaklar\u0131mdan, iki eski arkada\u015f, Denkta\u015f ve Klerides\u2019in biraraya geldiklerinde nas\u0131l kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 espriler patlatt\u0131klar\u0131n\u0131, sohbetlerinden ne kadar keyif ald\u0131klar\u0131n\u0131 dinlerdim.\u00a0 Pek \u00e7o\u011fumuz, bu iki karizmatik \u00a0liderin, s\u0131cakkanl\u0131 ve pragmatik \u015fahsiyetleri, ge\u00e7mi\u015flerindeki ortak y\u00f6nleri\u00a0 ve payla\u015ft\u0131klar\u0131 \u00a0dilleriyle anlaml\u0131 bir ilerlemeye \u00f6nayak olabileceklerinden umutlan\u0131r gibi olurduk.<\/p>\n

Sonra, aradan saatler ge\u00e7meden ya birinin ya da \u00f6tekinin bazen de ikisinin birden m\u00fczakere masas\u0131ndan kalk\u0131p gitti\u011fini g\u00f6r\u00fcp hayrete d\u00fc\u015ferdik.<\/p>\n

G\u00f6r\u00fc\u015fmelere arac\u0131l\u0131k eden Alvaro de Soto da \u00fcst\u00fcn yetenekleri, deneyimi ve ince mizah\u0131yla, K\u0131br\u0131s siyasetinin bu iki deviyle yar\u0131\u015facak bir kapasitede diplomatt\u0131.<\/p>\n

O\u00a0 d\u00f6nemin tan\u0131ma ve konu\u015fma \u015fans\u0131 buldu\u011fum br di\u011fer kilit ismi, \u0130ngiltere\u2019nin K\u0131br\u0131s \u00f6zel temsilcisi, o zamanki \u00fcnvan\u0131yla Sir David, Lord Hannay\u2019di.<\/p>\n

Her ikisiyle yapt\u0131\u011f\u0131m m\u00fclakatlar ve sohbetlerde,\u00a0 en iyimser oldu\u011fumuz anlarda bile beklentileri dengelemek konusunda de\u011ferli dersler edindim.<\/p>\n

\u0130htiyat ve kapal\u0131 kap\u0131lar ard\u0131nda s\u00f6ylenenlerin s\u0131zd\u0131r\u0131lmamas\u0131 ilkeleri , y\u00fcr\u00fctt\u00fckleri diplomasinin vazge\u00e7ilmez unsurlar\u0131yd\u0131.<\/p>\n

K\u0131br\u0131s\u2019ta hi\u00e7 bir \u015feyin olup bitti\u011fini varsaymamak ise \u00f6\u011frendi\u011fim bir di\u011fer ders oldu. Hi\u00e7 beklemedi\u011finiz bir anda her\u015fey tersine d\u00f6nebilirdi.<\/p>\n

B\u00fct\u00fcn deneyim ve sa\u011fduyular\u0131na ra\u011fmen ne De Soto ne de Lord Hannay, 2004 y\u0131l\u0131nda yap\u0131lan referandumda Annan plan\u0131n\u0131n K\u0131br\u0131sl\u0131 Rumlar taraf\u0131ndan o kadar ezici bir \u00e7o\u011funlukla reddedilece\u011fini\u00a0 \u00f6ng\u00f6remediler san\u0131r\u0131m.<\/p>\n

Birle\u015fmi\u015f Milletler\u2019de K\u0131br\u0131s sorunu, d\u00f6rt ayr\u0131 anahtarla a\u00e7\u0131lmas\u0131 gereken bir kilide benzetilirdi. Kiliti a\u00e7mak i\u00e7in, T\u00fcrkiye, Yunanistan, K\u0131br\u0131sl\u0131 Rumlar ve K\u0131br\u0131sl\u0131 T\u00fcrklerin ayr\u0131 ayr\u0131 ellerinde tuttuklar\u0131 anahtarlar\u0131 ayn\u0131 anda \u00e7evirmeleri\u00a0 \u015fartt\u0131.<\/p>\n

Son 24 saat i\u00e7inde g\u00f6r\u00fc\u015fmelerin yeniden ba\u015flayabilece\u011fine dair umutlar\u0131n ye\u015ferdi\u011fi , diplomasi trafi\u011finn h\u0131zland\u0131\u011f\u0131 saatlerde, i\u015fte b\u00fct\u00fcn bu an\u0131lar canland\u0131 g\u00f6z\u00fcm\u00fcn \u00f6n\u00fcnde.<\/p>\n

Yunanistan\u2019a yapt\u0131\u011f\u0131 resmi ziyaret ard\u0131ndan T\u00fcrkiye d\u0131\u015fi\u015fleri bakan\u0131 Ahmet Davuto\u011flu, kapsaml\u0131 bir \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fcn ufukta belirdi\u011fine i\u015faret etti. K\u0131br\u0131s m\u00fczakerelerinin kritik bir a\u015famaya geldi\u011fini belirterek “G\u00fc\u00e7l\u00fc bir irade sergilenirse uygun m\u00fczakere ortam\u0131 do\u011far\u201d dedi.<\/p>\n

Davuto\u011flu, Cumhurba\u015fkan\u0131 Dervi\u015f Ero\u011flu ile adadaki\u00a0 g\u00f6r\u00fc\u015fmesi\u00a0 \u00f6ncesinde Amerika Birle\u015fik devletleri ve \u0130ngiltere d\u0131\u015fi\u015fleri bakanlar\u0131yla da K\u0131br\u0131s konusunda telefon konu\u015fmalar\u0131\u00a0 yapt\u0131.<\/p>\n

T\u00fcrkiye d\u0131\u015fi\u015fleri yetkilileri de yo\u011funla\u015ft\u0131r\u0131lan giri\u015fimleri yeni bir a\u00e7\u0131l\u0131m olarak lanse ettiler.<\/p>\n

Davuto\u011flu\u2019nun Atina ve Lefko\u015fa\u2019daki temaslar\u0131n\u0131 izlerken, hem ge\u00e7mi\u015fin deneyimlerini hem de derslerini hat\u0131rlad\u0131m.<\/p>\n

Buna ra\u011fmen, Kathimerini gazetesinde Yunanistan\u00a0 D\u0131\u015fi\u015fleri bakan\u0131 Evangelos Venizelos ile Ahmet Davuto\u011flu\u2019nun g\u00f6r\u00fc\u015fmesine dair iyimser haberi okudu\u011fumda bir an i\u00e7in\u00a0 belki de ihtiyatl\u0131 yakla\u015f\u0131m\u0131m\u0131n modas\u0131 ge\u00e7mi\u015f bir al\u0131\u015fkanl\u0131k oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnmeden de edemedim.<\/p>\n

\u0130\u015fte tam o s\u0131ralarda, T\u00fcrkiye\u2019nin bir di\u011fer deneyimli diplomat\u0131, ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisinin genel ba\u015fkan yard\u0131mc\u0131s\u0131 Faruk Lo\u011fo\u011flu\u2019nun a\u00e7\u0131klamas\u0131n\u0131 g\u00f6rd\u00fcm.\u00a0 Lo\u011fo\u011flu, Ahmet Davuto\u011flu\u2019nun K\u0131br\u0131s konusunda i\u00e7eri\u011fi kamuoyuyla payla\u015f\u0131lmayan baz\u0131 giri\u015fimlerde bulundu\u011funa dikkat \u00e7ekiyor ve\u00a0 AKP iktidar\u0131n\u0131n KKTC halk\u0131na ve\u00a0 K\u0131br\u0131s davas\u0131na \u00a0zarar verebilecek ad\u0131mlar atabilece\u011finden kayg\u0131land\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyordu.<\/p>\n

Onu izleyen saatlerde, Birle\u015fmi\u015f Milletler \u00f6zel dan\u0131\u015fman\u0131 Alexander Downer\u2019\u0131n K\u0131br\u0131s\u2019tan ayr\u0131lmak \u00fczereyken, Larnaka havalan\u0131ndan geri d\u00f6nd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc \u00f6\u011frendik.<\/p>\n

Davuto\u011flu, Cumartesi sabah\u0131 Lefko\u015fa\u2019da K\u0131br\u0131sl\u0131 T\u00fcrk yetkililerle g\u00f6r\u00fc\u015ft\u00fc.\u00a0 Hem Davuuto\u011flu\u2019nun Atina sonras\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131 a\u00e7\u0131klamalar hem de Lo\u011fo\u011flu\u2019nun uyar\u0131lar\u0131 \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131nda, acaba K\u0131br\u0131sl\u0131 Rumlar\u0131n \u00f6nko\u015ful olarak ortaya att\u0131klar\u0131 \u00a0ve federasyonu and\u0131ran bir \u00e7\u00f6z\u00fcme y\u00f6nelik g\u00f6r\u00fc\u015fmeler \u00f6ncesinden ortak deklarasyon iste\u011finde uzla\u015fmaya m\u0131 var\u0131l\u0131yor diye merakland\u0131m.<\/p>\n

 <\/p>\n

Ama Davuto\u011flu\u2019nun Ero\u011flu ile yapt\u0131\u011f\u0131 ortak\u00a0 bas\u0131n toplant\u0131s\u0131 merak\u0131m\u0131 \u00e7abucak giderdi.<\/p>\n

E\u011fer hala bir iyimserlik kald\u0131ysa, Alexander Downer\u2019\u0131n \u00a0al\u0131\u015f\u0131lmam\u0131\u015f bir \u015fekilde Lefko\u015fa\u2019daki T\u00fcrkye b\u00fcy\u00fckel\u00e7ili\u011fine Davuto\u011flu ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye gitmesi, ger\u00e7ekten bir a\u00e7\u0131l\u0131m olmas\u0131 ihtimalini ortadan kald\u0131rd\u0131.<\/p>\n

Ve bekledi\u011fim gibi, K\u0131br\u0131sl\u0131 Rum s\u00f6zc\u00fcden \u00f6fkeli a\u00e7\u0131klama gecikmedi. Christos Stylianides, Ero\u011flu ve Davuto\u011flu\u2019nun yapt\u0131klar\u0131 ortak bas\u0131n toplant\u0131s\u0131n\u0131n K\u0131br\u0131s\u2019ta kapsaml\u0131 bir dialog \u015fans\u0131na darbe vurdu\u011funu savundu.<\/p>\n

Orta Do\u011fu\u2019da giderek k\u00f6t\u00fcle\u015fen durum y\u00fcz\u00fcnden d\u0131\u015f politikas\u0131n\u0131 g\u00f6zden ge\u00e7irmeye zorlanan, ekonomik krizle bo\u011fu\u015fan Yunanistan ve K\u0131br\u0131s\u2019ta t\u00fcnelin ucunda \u0131\u015f\u0131k g\u00f6r\u00fcnmedi\u011fini farkeden ve Yunanistan\u2019\u0131n yakla\u015fan Avrupa Birli\u011fi d\u00f6nem ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde tutan Davuto\u011flu, belli ki, yeni bir a\u00e7\u0131l\u0131m i\u00e7in ko\u015fullar\u0131n olgunla\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc.<\/p>\n

Ama bir kez daha analizinde yan\u0131ld\u0131.<\/p>\n

Y\u0131llard\u0131r K\u0131br\u0131s izleyip haber yorum yapan bizler, asl\u0131nda \u00e7ok da \u015fa\u015f\u0131rmamal\u0131y\u0131z. \u00c7\u00fcnk\u00fc uluslararas\u0131 ili\u015fkilerde pragmatizm ve f\u0131rsat\u00e7\u0131l\u0131k aras\u0131ndaki \u00e7izginin K\u0131br\u0131s\u2019ta her yerden daha da ince oldu\u011funu\u00a0 ge\u00e7mi\u015fteki deneyimlerimizden bilmemiz laz\u0131m.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

\u0130lk kez 1993 y\u0131l\u0131nda Glafkos Klerides\u2019in cumhurba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131na aday oldu\u011fu kampanya i\u00e7in gazeteci olarak gitti\u011fim K\u0131br\u0131s\u2019\u0131, \u00a0o g\u00fcn bug\u00fcnd\u00fcr yak\u0131ndan izlerim. O zamanlar, T\u00fcrk gazetecilerin adan\u0131n her iki kesimine de gitmesi nadir rastlanan bir olayd\u0131.\u00a0 Ye\u015fil Hat \u00fczerinden bir ka\u00e7 y\u00fcz metreyi y\u00fcr\u00fcyerek ge\u00e7mek yerine, kuzey ve g\u00fcneye ayr\u0131 ayr\u0131 girip \u00e7\u0131kmak, \u0130stanbul ya da Atina […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[1],"tags":[4],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/322"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=322"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/322\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=322"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=322"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.firdevstalkturkey.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=322"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}